Onlangs stond ik met 6 meiden op de camping. Ze gingen met z’n allen in de voortent van onze kampeerbus slapen. De tent was net opgezet toen de onderhandelingen over wie de slaapmat waar neer mocht leggen begonnen.
Hoewel sommige slaapplaatsen snel geregeld waren, bleven er een paar heikele punten over. Geboeid wachtte ik af hoe dit zou aflopen. In vergaderingen kan iets dergelijks uren in beslag nemen. De meiden hadden echter razendsnel door dat dit voer was voor een oeverloze discussie of een ongemakkelijke impasse en ze hadden leukere dingen te doen.
Een beproefd besluitvormingsproces werd in gang gezet: steen, papier, schaar. Na drie rondes en binnen twee minuten had de gok het lot bepaald en waren de winnaar en de verliezer bekend. Slaapmatjes en slaapzakken werden zonder gemor verschoven en de zaak was afgedaan.
Onder de indruk van deze afloop realiseerde ik me hoe efficiënt dit was. In organisaties vinden veel verschillende besluitvormingsprocessen plaats. Hierbij een paar op een rijtje:
Het koninklijke (top down) besluitvormingsproces zonder veel inspraak, maar waar vaak heel lang over gepraat dient te worden.
Het besluitvormingsproces der wijzen (meriocratisch), waarbij een werkgroep met experts het voorbereidende werk heeft gedaan, maar waarbij hun zeggenschap meestal niet helder is. Welke besluitvorming volgt er na hun advies?
Het democratische besluitvormingsproces, waarbij iedereen een stem heeft, maar de meerderheid telt. Met een beetje pech is het voorstel een afgezwakt compromis.
Het deep democratisch besluitvormingsproces, waar de wijsheid van de minderheid wordt toegevoegd aan het meerderheidsbesluit, voor een zo groot mogelijke consensus.
Meestal vind je in organisaties allerlei onzorgvuldige varianten op bovenstaande processen, ten koste van de duidelijkheid en ten dienste van de argwaan.
Hoe zou het zijn als er in vergaderingen af en toe kop of munt wordt gegooid of steen, papier, schaar wordt toegepast? Bij sommige agendapunten zijn de uitkomsten om het even. You win some, you loose some. Waarom daar veel tijd aan verliezen? We waren er als kind zo bekend mee!
Wil je meer leren over (besluitvormings)processen? Doe dan mee met de module procesgericht leidinggeven, zie https://learnovate.nl/academy/omgaan-met-polariteiten/
